मघाचपासुन वाऱ्याची नुसती भणभण
त्यात मला गावेना माझे उच्चारण
अवसादाचे रंग भरुन गेली दशके
खिन्न पिढीचे हसणे सुध्दा निष्कारण
इतिहासाचे थोटुक धुमसत पडलेले
हवा फुंकणाऱ्यांना कर की पाचारण
किती दिवस ही लपाछपी हे सोंग तरी
खोटा उगला दिवस अरे मग खोटा म्हण
ती साध्या गोष्टींतून विणते अर्थ नवा
मी उगाच कोरत बसलेलो कण अन कण
-
अनंत ढवळे
तू हेही कर तू तेही कर
करता करता एग्दिवशी मर
स्टेशन स्टेशन नुस्ता धुरळा
रस्ता रस्ता केवळ मत्सर
लागेना कोठेही गाणे
बसलो ऐकत नुसती खरखर
माती बिलगेनाशी झाली
वाढत गेले इतके अंतर
माणूस तसाही सुंभउपट
बांधत बसतो नसलेले घर
.
अनंत ढवळे
मराठी कवींना शेर हे दोन ओळीचे साधन एव्हढे रुचावे आणि सशक्तपणाने लिहिता यावे याला ऐतिहासिक पार्श्वभूमी आहे. मराठीला दोनोळ्या नव्या नाहीत. प्राचीन महाराष्ट्री प्राकृतात लहिलेल्या "गाथा" म्हणजे रचनेच्या दृष्टीने "दोनोळ्या" आहेत. दोन ओळींमध्ये मोठा आशय/ एखादी गोष्ट सांगून मोकळे होणे. गझल ही कवितेची विधा आपल्याकडे आधीपासूनच होती असा भाबडा दावा करणे हा इथे हेतू नाही. मी केवळ दोन ओळीमंध्ये विषय संहत रूपात मांडण्याची सवय आणि परंपरेचा उल्लेख करतो आहे.
